Nauka to jeden z fundamentów europejskiej cywilizacji. Już wiele stuleci temu namysł nad naturą, jej prawidłami i cechami stanowił niezbywalną część refleksji filozoficznej. Z czasem nauka nie tylko zupełnie wyodrębniła się z filozofii, ale stała się wręcz dziedziną szerszą, nieporównanie bardziej skomplikowaną i kluczową dla podtrzymania oraz rozwoju cywilizacji.
Pochodzenie nauki (o czym niektórzy zapominają) jest właśnie takie. Współcześnie zaś jesteśmy świadkami wielu ciekawych tendencji; wiele mówi się na przykład o „ontologicznych uwikłaniach” wielkich teorii kosmologicznych, zaś słynni naukowcy mocno i wyraziście wkraczają w domenę sporów filozoficznych, czego chyba najbardziej wymownym przykładem jest Richard Dawkins.
Ten wstęp nie jest przypadkowy. Nie mamy zamiaru być tylko kolejnym blogiem, który po prostu publikuje na swoich łamach kolejne naukowe ciekawostki. Staramy się spoglądać na naukę szerzej, a to, siłą rzeczy, obejmuje również namysł nad szeroko rozumianą filozofią nauki. Sami zresztą naukowcy prezentują taką właśnie postawę: otwartą i zacierającą granice pomiędzy dyscyplinami. Na naszym polskim podwórku cechuje to chociażby wybitnego kosmologa (ale też filozofa) Michała Hellera.
Czego możesz się spodziewać po naszych tekstach?
Po pierwsze: zróżnicowania. Publikuje u nas kilka osób o bardzo różnych kompetencjach naukowych oraz preferencjach intelektualnych. Niektórzy z autorów zajmują się i pasjonują przede wszystkim historią nauki. Inni ze szczególną uwagą śledzą wybrane dyscypliny. Jeszcze inni oscylują wokół refleksji z pogranicza nauki i filozofii. Spektrum tematyczne naszych tekstów będzie odzwierciedlało zróżnicowanie osób piszących teksty. Stąd wniosek, że wyżej cenimy pluralizm opinii i stanowisk niż dążenia do jakiejś jednej „wielkiej unifikacji”. Nawiasem mówiąc, tego rodzaju postrzeganie nauki i samo dążenie do pełnej koherencji w nauce to ciekawy pomysł na post i, być może, zajmiemy się również tą kwestią.
Na razie dopiero zaczynamy blogować, więc wpisy przez pewien czas będą raczej krótsze. Postaramy się jednak, aby krótka forma była możliwie jak najbardziej pojemna intelektualnie. Oczywiście chcemy też być czytani, więc możesz się spodziewać treści formułowanych w taki sposób, aby nie tylko prezentowały wartość poznawczą, ale też przyciągały uwagę, interesowały, skłaniały do własnej refleksji, a niekiedy też prowokowały.
Dla kogo jest nasz blog?
Krótka odpowiedź: dla wszystkich! Rzecz jasna, mamy świadomość, że niejako „naturalną koleją rzeczy”, sporą część czytelników wszelkich blogów naukowych zawsze stanowią uczniowie, którzy jedynie szukają odpowiedzi na jakieś konkretne pytanie. Nie będziemy jednak pisać „szkolnie”, a jeżeli chodzi o samych uczniów, to postaramy się nie tylko dostarczyć im poszukiwanych informacji, ale też wzbudzić trwalsze zainteresowanie nauką w całym jej bogactwie, zróżnicowaniu i wielości postaw oraz dyscyplin.
Pamiętaj, że możesz do nas pisać i proponować tematy lub też polemizować. Jesteśmy jak najbardziej otwarci na interakcję i dyskusję. Nie chcemy absolutyzować naszych poglądów. Nie zawsze też będziemy znali wyjaśnienie czy też odpowiedź na jakiś dylemat albo pytanie. W którejś ze swoich książek wzmiankowany Michał Heller wspomniał krótką rozmowę, którą odbył na pewnym kongresie z również wspominanym Richardem Dawkinsem. Dawkins miał powiedzieć, że nie potrzebujemy hipotezy Boga, ponieważ wszystko możemy wyjaśnić prawami natury. Prof. Heller zapytał w odpowiedzi, czym wyjaśnimy powstanie praw natury?
Być może więc nawet w samej nauce tajemnica jako taka ma swoje miejsce i nie wszystko może zostać wyjaśnione. Z drugiej strony, postawa Richarda Dawkinsa również ma bardzo mocne podstawy, co stwarza warunki dla fascynującego sporu. Czym bowiem byłaby szeroko pojęta nauka bez sporów i różnic?